कार्तिक कृष्ण त्रयोदशी अर्थात् कागतिहार। आज विभिन्न प्रकारका खानेकुरासहित कागको पूजा गरी मनाइँदै छ।
बुधवार १७ घडी ८ पला अर्थात् दिउँसो १ बजेर ५ मिनेटसम्म त्रयोदशी रहेको पञ्चाङ्ग निर्णायक विकास समितिले जनाएको छ।
यमपञ्चकको पहिलो दिन कागको पूजा गर्ने विधान रहेको परेको समितिका अध्यक्ष प्रा. श्रीकृष्ण अधिकारीले जानकारी दिए। तर घडीपलाका हिसाबले मङ्गलवार नै त्रयोदशी लागेको समितिले जनाएको छ।
सनातन हिन्दु समाजमा यमराजको दूत वा सन्देशवाहक पक्षीको रूपमा कागको पूजा गरिन्छ। कागलाई यमराजको सन्देश सुनाउने दूत पनि मानिन्छ।
कागको आवाजको प्रकृतिअनुसार राम्रा नराम्रा खबरको अनुमान लगाइन्छ। कागले भूकम्प आदि प्राकृतिक विपत्तिको अग्रिम सूचना पनि दिन्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ।
काग अत्यन्त चलाख पक्षी हो। अन्नबालीमा लाग्ने किरा–फट्याङ्ग्रा खाएर किसानको सहयोगी बन्ने र फोहोर वस्तु खाइदिएर वातावरण स्वच्छ राख्ने कारण पनि कागको पूजा गरिएको हो।
कार्तिक कृष्ण त्रयोदशीका साँझ गरिने यमदीपदान पनि बुधवार नै गर्नुपर्ने समितिले जनाएको छ। यद्यपि बुधवार १ बजेर ५ मिनेटदेखि नै चतुर्दशी तिथि लागिसकेको हुनेछ।
