चितवनस्थित भरतपुर अस्पतालमा राष्ट्रिय मानसिक स्वास्थ्य केन्द्र स्थापना गरिने भएको छ। भरतपुर अस्पताल तथा नेपाल इन्स्टिच्युट अफ मेन्टल हेल्थबीच भरतपुर अस्पताल परिसरभित्र राष्ट्रिय मानसिक स्वास्थ्य केन्द्र स्थापना तथा सञ्चालन गर्नका लागि सोमबार एक सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको छ।
सम्झौता पत्रमा भरतपुर अस्पताल विकास समितिको तर्फबाट समितिका अध्यक्ष राजु पौडेल तथा भरतपुर अस्पताल, चितवनका प्रमुख मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट प्रा डा कृष्ण प्रसाद पौडेल एवं नेपाल इन्स्टिच्युट अफ मेन्टल हेल्थको तर्फबाट इन्स्टिच्युटका कार्यकारी निर्देशक डा।श्रीधर पौडेल तथा कार्यसमिति सदस्य डा खगेन्द्र काफ्लेले हस्ताक्षर गरे।
सम्झौता अनुसार उक्त केन्द्रबाट अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको नवीन प्रविधिसहित सुलभ, गुणस्तरीय तथा बहु आयामिक एकीकृत मानसिक स्वास्थ्य सेवा सम्बन्धी कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिने छ।
नेपालमा मानसिक तथा मनोसामाजिक स्वास्थ्यमा सुधार गरी नेपालीहरूलाई उत्पादनशील र गुणस्तरीय स्वस्थ जीवनयापन गर्न मदत गर्ने र नेपालको मानसिक स्वास्थ्य सेवा प्रणालीलाई सबल, पहुँच योग्य बनाउन सघाउने उद्देश्यले राष्ट्रिय मानसिक स्वास्थ्य केन्द्र स्थापना गरिएको नेपाल इन्स्टिच्युट अफ मेन्टल हेल्थका कार्यकारी निर्देशक डा. श्रीधर पौडेलले बताए।
अमेरिकाको हार्वर्ड मेडिकल स्कुलमा साइकियाट्री विषयका सहायक प्राध्यापकको रूपमा कार्यरत डा. पौडेलले नेपालमा मानसिक समस्या रहेका व्यक्तिहरूमध्ये १५ देखि २० प्रतिशतले मात्रै त्यस्तो सेवा प्राप्त गरिरहेको र अधिकांश मनोचिकित्सक तथा स्वास्थ्य केन्द्रहरू काठमाडौँ उपत्यका भित्र सीमित रहेको बताए।
उनले चितवनमा स्थापना गरिने स्वास्थ्य केन्द्रबाट उपत्यका बाहिर मानसिक स्वास्थ्य सेवा विस्तार गर्न ठुलो मदत पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे। उक्त केन्द्रले बिरामीहरूको उपचारसँगै क्षमता अभिवृद्धि, अनुसन्धान, जनचेतना, पैरवी तथा अधिकारमा आधारित स्याहार तथा सेवा प्रवाह गर्ने उनले जनाए।
यसैगरी भरतपुर अस्पताल विकास समितिका अध्यक्ष राजु पौडेलले अस्पतालका अध्यक्ष राजु पौडेलले केन्द्र स्थापनाकालागि तत्काल ५ करोड रुपैयाँ खर्च लाग्ने र सो रकममध्ये इन्स्टिच्युटले आधा रकम लगानी गर्ने सम्झौता भएको जानकारी दिए।
‘इन्स्टिच्युटसँगै भरतपुर अस्पतालले पनि लगानीको २५ प्रतिशत र बाँकी २५ प्रतिशत विभिन्न दाताहरूसँग सहयोग जुटाउने गरी केन्द्र बनाउन लागेका छौँ। यो हामी डेढदेखि दुई वर्ष भित्रमा सञ्चालनमा ल्याउने छौँ’, उनले भने।
भरतपुर अस्पतालका प्रमुख मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट प्राडा कृष्ण प्रसाद पौडेलले मध्य नेपालमै सबैभन्दा बढी बिरामीले उपचार गराई रहेका भरतपुर अस्पतालमा छुट्टै मानसिक स्वास्थ्य उपचार केन्द्र आवश्यक रहेको बताए। ‘मानसिक स्वास्थ्य समस्यामा परेका बिरामीलाई अहिलेसम्म विभागबाट सेवा सञ्चालन गरिएको थियो अब केन्द्र मार्फत सञ्चालन गरिने छ, उनले भने।
उक्त केन्द्र स्थापना गर्न आवश्यक पर्ने आर्थिक स्रोत, भौतिक तथा अन्य संरचना निर्माण साथै सेवा सञ्चालन गर्न आवश्यक पर्ने उपकरण, प्रयोगशाला, दक्ष जनशक्ति लगायत अन्य स्रोतको व्यवस्थापन गर्न दुवै संस्था मिलेर सहकार्य गर्ने सहमति भएको छ।
कोभिड १९ महामारी पछि डिप्रेशन, मानसिक चिन्ता तथा आत्महत्याका घटनाहरू बढ्दै गएको अवस्थामा नेपालमा भर्खरै स्थापना गरिएको राष्ट्रिय मानसिक स्वास्थ्य केन्द्रबाट समुदाय स्तरमा मानसिक स्वास्थ्यबारे जनचेतना बढाउनुका साथै प्रभावकारी स्वास्थ्य सेवा उपलब्ध गराउन पनि मदत पुग्ने दुवै संस्थाहरूले जनाएका छन्।
